برنج خزر از جمله ارقام پر محصول برنج است که از تغییر ژنتیکی برنج های ایرانی به دست آورده شده است. این برنج اولین بار توسط موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر مورد آزمایش قرار گرفت و برای کشت و برداشت به دست کشاورزان سپرده شد. این برنج از لحاظ ظاهری بسیار شبیه برنج صدری مانند برنج طارم بوده و قیمت بسیار پایین تر آن موجب شده که بعضی از تاجران برنج دست به مخلوط این برنج با برنج خوش عطر طارم بزنند. ترکیب این دو برنج از لحاظ ظاهری تقریبا قابل تشخیص نیست اما پس از پخت آن متوجه کیفیت پایین برنج طبخ شده و دو فازی شدن آن می گردید.
برنج خزر اغلب در استان گیلان و شهر های تالش و آستانه کاشته می شود، اما در بعضی از نقاط مازندران نیز به خاطر انطباق پذیری بالای آن، کشت محدود این برنج مشاهده می شود. این برنج پس از پخت کمی سفت بوده و فاقد عطر و بوی خاصیست. به همین خاطر به عنوان پلو و استفاده در مجالس و مهمانی ها پیشنهاد نمی گردد.
طول دانه خام برنج خزر ۷.۳۹ میلی متر، طول دانه پخته آن ۹.۹۱ میلی متر و عرض دانه خام آن ۱.۹۱ میلی متر است.
وجود این گونه برنج ها که شبیه به برنج های با کیفیت طارم هستند، دلیلیست بر قیمت پایین تر برنج هایی که به عنوان طارم در بازار فروخته می شوند. بنابراین هیچگاه فریب قیمت پایین برنج هایی که به اسم طارم فروخته می شوند را نخورید و همواره از مکان ها و سایت های معتبر، برنج خود را تهیه فرمایید. قیمت برنج طارم با توجه به کیفیت بالای آن و میزان تولید کمتر آن نسبت به ارقام پر محصول، صدر درصد بالاتر از آنهاست و قیمت پایین آن در هر شرایطی توجیه اقتصادی ندارد.
رنگ دانه این برنج سفید کدر تیره است و سطح آن گچی می باشد.رقم خزر پس از پخت همانند ارقام کیفی خوش پخت نبوده و کمی سفت و عطر و بوی خاصی نیز ندارد . در مقایسه با انواع طارم ، کمی چاق و کدرتر می باشد و در میان ارقام پر محصول از کیفیت بسیار مطلوبی برخوردار است . پروتئین دانه خزر بالا بوده ( 52/9 درصد) و تشخیص این رقم در اختلاط با ارقام کیفی بسیار سخت و دشوار بوده و نیاز به بررسی و دقت بالایی دارد. طول دانه خام خزر 7.39 میلی متر و پس از پخت 91/9 میلی متر و عرض آن 14/1 میلی متر است.
مبدأ كشت رقم خزر در استان گيلان بوده به دليل سازگاري خوبي كه نشانداده در مازندران نيز كشت ميشود. بافت دانه آن گچي و رنگدانه كرم كدر ميباشد.و شباهت بسيار زياد و نزديكي به انواع صدري و مخصوصاً طارم دارد. به دليل همين مشابهت،افراد سودجو با واريتههاي كيفي مخلوط، پس از پخت خاصيت غير يكنواخت و دوگانه خود رانشان ميدهد. رقم خزر پس از پخت همانند ارقام كيفي خوش پخت نبوده و كمي سفت و عطر وبوي خاصي نيز ندارد.در مقايسه به انواع طارم، اين رقم كمي چاق و كدرتر بوده در ميان ارقام پرمحصول از كيفيتبسيار مطلوبي برخوردار است.پروتئين دانه خزر بالا بوده (52/9 درصد) تشخيص اين رقم در اختلاط با ارقام كيفي بسيارسخت و دشوار بوده و نياز به بررسي و دقت بالايي دارد.
طول دانه خام خزر 39/7 ميليمتر و پس از پخت 91/9 ميليمتر و عرض آن 91/1 ميليمتر است. نسبت طويل شدن دانه 14/1 ميباشد، ميزان آميلوز 5/22- 9/24، قوام ژل 70، درجه حرارت ژلاتيني شدن آن 8/5 ميباشد.برنج طارم از بهترين و مرغوبترين ارقام كيفي برنج محسوب ميشود. كه مبدأ آن در مازندران ميباشد.
بطور كلي شكل دانه بلند، قلمي و رنگ آن سفيد متمايل به كرم و داراي كيفيت پخت عالي و طعم و عطر خوب ميباشد.از رقم توده محلي شهرستانهاي استان مازندران انتخاب گرديده برنج پخته شده طارم، ساعت ها پس از پخت خوش خوراك و نرم باقي ميماند. طول دانه خام 09/6 تا 4/7 ميليمتر (متوسط 3/7 ميليمتر) و پس از پخت 11 تا 13 ميليمتر و عرض دانه 8/1 ميليمتر، دانه آن گچي و ميزان شكم و مركز سفيدي دانه صفر و يك ميباشد.
ميزان پروتئين دانه 4/8 تا 12 درصد و نسبت طويل شدن دانه 8/1، درصد آميلوز دانه 2/20تا 7/22، متوسط قوام ژل 75/56 و gt آن متوسط، حدود 58/3-این برنج دارای ظاهری بسیار شبیه به برنج طارم است. وجود این گونه برنج ها که شبیه به برنج های با کیفیت طارم هستند، دلیلی بر قیمت پایین تر برنج هایی که به عنوان طارم در بازار فروخته می شوند. بنابراین هیچگاه فریب قیمت پایین برنج هایی که به اسم طارم فروخته می شوند را نخورید و همواره از مکان ها و سایت های معتبر، برنج خود را تهیه فرمایید. قیمت برنج طارم با توجه به کیفیت بالای آن و میزان تولید کمتر آن نسبت به ارقام پر محصول، صدر درصد بالاتر از آنهاست و قیمت پایین آن در هر شرایطی توجیه اقتصادی ندارد.
قیمت این برنج بسیار پایین تر از برنج های ایرانی است و به همین دلیل مورد استقبال دلالان برنج قرار خواهد گرفت که بهصورت مخلوط اقدام به فروش این محصول نمایند. متاسفانه دیده میشود که برخی از فروشندگان برنج این نوع برنج را با دیگر برنج ها مخلوط می کنند و به اسم برنج درجه یک راهی بازار میکنند. بنابراین هیچگاه فریب قیمت پایین محصول طارم را نخورید و برنج خود را از مکان های معتبر خریداری نمایید.