برنج وعده غذایی اصلی کشور ما است و نقش بسزایی در سفره ایرانی دارد. بیشترین کشت این محصول در کشور در استان های گیلان و مازندران انجام می شود به نحوی که نزدیک به هشتاد درصد تولید برنج کشور در این دو استان انجام می شود.
علاوه بر این کشاورزان در استان هایی نظیر گلستان، اصفهان و خوزستان نیز اقدام به کشت و برداشت برنج می کنند اما از آنجایی که تولید برنج در چنین استان هایی با میزان بارندگی سالانه ارتباط مستقیم دارد، نمی توان آن ها در کنار گیلان و مازندارن، زیستگاه دائمی برنج ایرانی حساب آورد. از انواع برنج شمال میتوان به برنج هاشمی ، برنج صدری ( برنج دم سیاه ، دم زرد، دم قرمز )، طارم، علی کاظمی و برنج پر محصول ( برنج شیرودی، برنج فجر، خزرو..) نام برد.
خوزستان در سال ۹۸ با ۲۰۶ هزار هکتار اراضی زیر کشت برنج، ۹۷۰ هزار تن از برنج مورد نیاز کشور را تولید کرده که بیشترین رقم آن برنج عنبربو بوده است.برنج عنبربو عمدتا در شهرهای اهواز، باغملک، شوشتر، دزفول، خرمشهر، رامهرمز و شادگان از استان خوزستان کشت می شود اما معمولا شهر شوشتر را با بهترین نوع برنج عنبر بو آن می شناسند.این برنج ۱۰ ساله است و از سال ۸۹ کشت آن آغاز شده و علاوه بر استان خوزستان، در شالیزارهای استان ایلام(سیروان و چرداول)، اصفهان، فارس، لرستان و خراسان رضوی(شهر کلات نادری) نیز کشت می شود.برنج عنبربو طرفداران بسیاری در تهران و شهرهای شمالی داشته و به کشور عراق نیز صادر می شود.
این برنج در مناطق مختلف شهرستان سیروان استان ایلام، از جمله سرابکلان، لرینی، گوراب سفلی و علیا، چگنی، لالا، اسلامیه، فاطمیه، شوراب خانعلی و هیوند کشت می شود و از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است.
برنج امامی از انواع برنج عنبر بو ممتاز شوشتر است که کارخانه آن در سال ۱۳۷۰ توسط بیژن امامی تاسیس شد و به همین نام معروف گردید.گلالک نام دیگر این برنج است.این برنج یکی از باکیفیت ترین ارقام برنج عنبربو است که کمترین میزان دانه های شکسته را دارد.
برنج گیاهی یک ساله، علفی و ساقه آن همانند گندم بند بند و توخالی و دارای ۸ تا ۱۲ گره و در طول ساقه می باشد. در ایران تولید برنج به دو شیوه کشت نشانی و کشت مستقیم صورت می پذیرد.
روش اول در تمامی استان هایی که در آن سال آبی مجاز به کشت برنج هستند انجام می شود. اما روش دوم تنها در استان های جنوبی ایران مخصوصا خوزستان رواج دارد. شیوه انجام کار بدین نحو است که پس از دوره اولیه رشد گیاه، هنگامی که اندازه نشاء به ۲۵ سانتیمتر رسید، آن را به زمین اصلی منتقل می کنند و گیاه ادامه رشد خود را در مکان جدید ادامه می دهد.پس می توان گفت یکی از تفاوت های بارز شمال با برنج جنوب در نحوه کاشت آن می باشد.
یکی دیگر از تفاوت های برنج شمال و جنوب در قیمت آنها می باشد که می توان گفت برنج های کاشته شده در شمال با قیمت های بالاتری در بازار به فروش می رسند.همچنین برنج های شمال دارای تنوع بیشتری می باشند و با توجه به نوع کشت و محل کشت به انواع مختلفی تقسیم می شود اما برنج های کاشته شده در جنوب دارای تنوع زیادی نیستند و محدود می باشند.
جالب است بدانید که یکی دیگر از تفاوت های این دو نوع برنج استفاده بیشتر مردم از برنج شمال می باشد و از برنج جنوب کمتر استفاده می کنند این در حالی می باشد که برنج عنبر بو کاشته شده در جنوب نیز از کیفیت بالایی برخوردار می باشد اما به دلیل بیشتر بودن برنج شمال در بازار و قدمت آن مردم ترجیح می دهند تا از این نوع برنج خریداری نمایند.همچنین می توانیم بگوییم یکی دیگر از تفاوت های برنج شما با برنج جنوب به مصرف میزان آب به هنگام کاشت می باشد که برنج جنوب نسبت به برنج های شمال به آب کمتری نیاز دارد.
برنج جنوب از نظر فیزیکی چاق و قد کوتاه است و پس از پخت همانند سایر برنج های شمال قد نمی کشد یا به اصطلاح ری نمی کند.
همچنین برنج جنوب برخلاف برنج های شمال که معمولا طبع آن ها سرد می باشد دارای طبعی گرم است.
گفته می شود که برنج عنبر بو از انواع برنج چمپا بوده و نام دیگرش چمپا می باشد.اما باید به این نکته توجه کنید که برنج چمپا در شمال کشور نیز کشت می شود. در شمال به برنج های گروه دانه کوتاه چمپا می گویند.بنابراین هنگام خرید برنج عنبربو حتما مطمئن شوید که کشت جنوب است یا شمال.برنج چمپا(عنبربو) که در شادگان کشت می شود از با کیفیت ترین و خوش طعم ترین انواع برنج عنبربو می باشد.
از نظر فیزیکی چاق و قد کوتاه است و پس از پخت همانند سایر برنج های ایرانی قد نمی کشد.
عطری و بوی زیاد , طعم خوب و مورد پسندی دارد.
به صورت نیم دانه و تمام دانه وجود دارد اما معمولا به علت قد نکشیدن آن هنگام پخت انتخاب مناسبی برای مهمانی ها و مجالس رسمی نمی باشد.
روش پخت آن با سایر برنج های ایرانی فرق دارد.
بهترین مارک برنج عنبر بو متعلق به بخشی از استان ایلام و خوزستان است. دقت کنید برای خرید برنج عنبر بو اصل باید حتما از فروشگاه معتبر خرید کنید.
طرز تهیه برنج عنبر بو به شکل زیر است:
1. حتما قبل از پخت یک ساعت آن را در آب به همراه مقداری نمک بخیسانید.
2. به اندازه ی یک بند انگشت بالاتر از سطح برنج روی آن آب بریزید و در یک قابلمه با مقداری روغن روی اجاق قرار دهید.
3. ابتدا شعله گاز باید زیاد باشد اما پس از جوش آمدن برنج و خشک شدن آب زیر آن را کم کنید.
4. این برنج زمان پخت کمتری نسبت به سایر برنج های ایرانی نیاز دارد.
خیر برنج عنبر بو از برنج های محلی خوزستان و ایلام است که با برنج شمال رقابت می کند. در جنوب ماهی به نام عنبر وجود دارد که درون شکم آن ماده خاکستری رنگ و معطری تولید می شود به همین خاطر است که مردم جنوب نام این برنج را به دلیل بوی مطبوع اش، عنبربو گذاشته اند. واژه عنبر در لغت نامه به معنای ماده خوشبو می باشد. جدا از این حرف ها برنج عنبربو عطر و طعم بسیار مطبوعی دارد. اما اگر به صورت آبکش سرو شود عطر و بوی خود را از دست می دهد.
برنج عنبربو دارای طبعی گرم است. برنجی با کیفیت، ارگانیک و بدون هر گونه سم و کود شیمیایی که از عطر و طعم فوقالعادهای برخوردار هست